สัตว์ที่มีความสำคัญอย่างมากต่อระบบนิเวศ เป็นสัตว์ที่มีความสำคัญอย่างมากในการย่อยอินทรีย์สารในดิน และการเคลื่อนที่ในดินถือเป็นการพรวนดิน ทำให้ดินมีช่องว่างที่จะเพิ่มปริมาณออกซิเจนให้แก่ดิน ซึ่งมีความสำคัญต่อการปลูกพืช อีกทั้งยังใช้ในการผลิตปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพอีกด้วย และนอกจากนี้แล้วยังเป็นที่นิยมอย่างยาวนาน ใช้เป็นเหยื่อสำหรับตกปลา สัตว์ที่กล่าวถึงนี้ คือ ไส้เดือน ที่เป็นผู้ผลิต ปุ๋ยหมักไส้เดือน
ไส้เดือนเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญอย่างมากต่อการปลูกพืช อีกทั้งยังใช้ในการผลิตปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพจากไส้เดือนอีกด้วย และนอกจากนี้แล้ว ไส้เดือนยังเป็นที่นิยมอย่างยาวนานในสายอาชีพประมง คือใช้เป็นเหยื่อสำหรับตกปลา ไส้เดือนดินหรือไส้เดือน เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง มีลักษณะลำตัวเป็นข้อปล้อง พบได้ทั่วไปในดินใต้กองใบไม้หรือใต้มูลสัตว์ เป็นสัตว์ที่มี 2 เพศในตัวเดียวกัน มีการสืบพันธุ์ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ ปัจจุบันพบทั่วโลกประมาณ 4,400 ชนิด ไส้เดือนในประเทศไทยจากงานวิจัย มีถึง1,500สายพันธุ์
ชนิดของไส้เดือนในประเทศไทย แบ่งออกได้ตามลักษณะแหล่งที่อยู่อาศัย
- กลุ่มอาศัยอยู่บริเวณหน้าดิน
- กลุ่มอาศัยในดินชั้นบน ที่มีความลึกประมาณ 20-30 เซนติเมตร
- กลุ่มอาศัยในดินชั้นล่าง ที่มีความลึกประมาณ 2-3 เมตร
ไส้เดือนที่นิยมเลี้ยงกันทั่วโลกมี 5 ชนิด คือ
- ไส้เดือนไทเกอร์
- ไส้เดือนไทเกอร์แดง
- ไส้เดือนสีน้ำเงิน
- ไส้เดือนยูโร
- ไส้เดือนแอฟริกัน
ไส้เดือนที่มีความสามารถพิเศษในการย่อยสลายอินทรียวัตถุ ที่เป็นเศษของเหลือจากครัวเรือน จากการเกษตร และจากอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็น เศษอาหาร เศษพืช เช่น เศษหญ้า ฟาง เศษผัก ผลไม้ ขุยมะพร้าว ก้อนปลูกเห็ด กากชานอ้อย กากปาล์ม รวมทั้งมูลสัตว์ชนิดต่าง ๆ และเปลี่ยนอินทรียวัตถุเหล่านั้นให้เป็นผลผลิตทีมีคุณภาพและมูลค่าสูงขึ้นได้
ไส้เดือน คือตัวบ่งชี้ความสมบูรณ์ที่ดีของพื้นที่การเกษตร โดยมีหน้าที่หลักคือ
- การหมุนเวียนแร่ธาตุ
- ย่อยสลายอินทรียวัตถุ และ
- จัดการสร้างจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์
ปัจจุบัน การเพาะเลี้ยงไส้เดือนเป็นอาชีพและมีการเผยแพร่ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับไส้เดือนให้มากและกว้างขึ้น การเลี้ยงไส้เดือนมีประโยชน์หลายทาง อย่างแรกคือการเลี้ยงไส้เดือนช่วยแก้โรคเสียดายของ พวกอาหารเหลือในตู้เย็น เศษอาหารที่เห็นแล้วก็เสียดายไม่อยากทิ้งไป อยากจัดการกับเศษอาหารพวกนี้ให้มีประสิทธิภาพกว่านี้
การเลี้ยงไส้เดือนแก้ปัญหาเศษอาหารเหล่านี้ได้ เพราะไส้เดือนจะย่อยเศษอาหารที่เหลือจนได้ปุ๋ย ซึ่งปุ๋ยเหล่านี้ก็ตอบโจทย์คนที่ชอบปลูกพืชปลูกผักให้ใช้ประโยชน์ต่อยอดได้อีก ปุ๋ยจากมูลไส้เดือนเอาไปใช้เป็นดินรองพื้นปลูกพืช หรือจะต่อยอดด้วยการเอาปุ๋ยนี้มาทำน้ำหมัก หมักเป็นเอนไซม์เมือกไส้เดือนช่วยบำรุงพืชได้ด้วย
ประโยชน์อีกอย่างของการเลี้ยงไส้เดือนคือ เป็นจุดศูนย์กลางในการสร้างกิจกรรมร่วมกันภายในครอบครัว ทำให้มีการฝึกวางแผนร่วมกันภายในบ้าน ว่าเศษอาหารจะนำมาให้ไส้เดือนตรงนี้นะ ช่วยกันดูแล รวมถึงสร้างข้อตกลงร่วมกันว่า เมื่อสมาชิกไม่อยู่บ้าน จะจัดการสัตว์เลี้ยงน้อยๆ นี้อย่างไร เหมือนการเลี้ยงสัตว์อย่างน้องหมาน้องแมว ต่างเพียงแค่หากไส้เดือนตายก็วางแผนใหม่เลี้ยงใหม่ได้ ความเสียใจอาจไม่เท่ากัน ถือว่าได้ฝึกนิสัยและระเบียบวินัยไปพร้อม ๆ กัน
นำเศษผักผลไม้ที่เตรียมไว้เป็นอาหารไส้เดือนใส่ลงไปในดิน Bedding แล้วกลบเพื่อป้องกันไม่ให้แมลงมาตอม แมลงอาจเป็นอันตรายกับไส้เดือน การใส่อาหารไส้เดือนไม่ควรมากเกินไป เพราะอาจทำให้อาหารย่อยไม่ทันจนเน่า หลักการใส่อาหารคือไม่ควรเกิน 1 เท่าตัวของปริมาณไส้เดือน เพราะเป็นปริมาณที่ไส้เดือนจะย่อยสลายได้ใน 1 เดือน เช่น ไส้เดือน 1 ขีด อาหารไม่ควรมากกว่า 1 กิโลกรัม
ไส้เดือน เป็นสัตว์ที่มีอยู่ทั่วไปตามธรรมชาติ เป็นสัตว์มหัศจรรย์ที่ธรรมชาติสร้างให้กับโลกนี้ ไส้เดือนให้ประโยชน์มากกว่าให้โทษต่อมนุษย์ เป็นสัตว์เลื้อยคลานตัวเล็ก ๆ ที่ทำหน้าที่เป็นเสมือนเครื่องจักรกลในธรรมชาติเพื่อการเกษตร ด้วยการชอนไชของไส้เดือนสามารถทำให้โครงสร้างของดินดีขึ้น ทำให้ดินร่วนซุย ระบายน้ำและทำให้อากาศไปสู่ดินได้ดีขึ้น เรียกได้ว่าไส้เดือนเป็นนักไถพรวนดินตามธรรมชาติ ไส้เดือนเป็นผู้ย่อยสลายซากอินทรีย์ในระบบนิเวศ และมูลไส้เดือนยังช่วยให้ดินอุดมสมบูรณ์ด้วยการช่วยเพิ่มอินทรียวัตถุและธาตุอาหารแก่ดิน ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของพืช จำนวนและปริมาณความหนาแน่นของไส้เดือนที่มีอยู่ในดิน สามารถบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ของดินในบริเวณนั้นได้อีกด้วย
ผลผลิตที่สำคัญ 3 ชนิด ของ การเลี้ยงไส้เดือน คือ
การเลี้ยงไส้เดือน (Vermiculture) จึงเป็นเทคโนโลยีชีวภาพที่เหมาะสมเป็นการนำสัตว์ที่มีอยู่ในธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ได้สารพัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพื่อการเกษตรกรรมการเลี้ยงไส้เดือนให้ผลผลิตที่สำคัญ 3 ชนิด คือ
1. ปุ๋ยหมักไส้เดือน (vermcompost)
ปุ๋ยหมักไส้เดือน (vermcompost) ซึ่งหมายถึงมูลไส้เดือนและอินทรียวัตถุที่ย่อยไม่หมด จัดเป็นปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง ประกอบด้วยสารอาหารสำหรับพืช จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ และฮอร์โมนพืช
2. น้ำหมักมูลไส้เดือน ( Worm tea)
น้ำหมักมูลไส้เดือน ( Worm tea) มีลักษณะเป็นของเหลวสีน้ำตาลอ่อนคล้ายน้ำชา ประกอบด้วยสารอาหารสำหรับพืชที่ละลายน้ำ จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ และฮอร์โมนพืช
3. ไส้เดือน
ไส้เดือน ตัวไส้เดือนมีปริมาณโปรตีนสูงและประกอบด้วยกรดอะมิโนที่จำเป็นครบถ้วน จึงสามารถใช้เป็นสารอาหารสัตว์ได้อย่างดี
ปัจจุบันมีการนำปุ๋ยหมักไส้เดือนและน้ำหมักมูลไส้เดือนไปใช้ประโยชน์ในการเพิ่มผลผลิตทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพของพืชเศรษฐกิจหลากหลายชนิด เช่น ข้าว อ้อย ยางพารา ปาล์มน้ำมัน ไม้ผล ไม้ดอก ไม้ประดับ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งพืชผัก นอกจากนั้นยังมีการนำปุ๋ยหมักไส้เดือนและน้ำหมักมูลไส้เดือน ไปใช้ประโยชน์ด้านการเลี้ยงกุ้ง เลี้ยงปลา และการปลูกเห็ดอีกด้วย ส่วนตัวไส้เดือนนิยมนำไปใช้เลี้ยงกุ้งและปลาสวยงาม รวมทั้งนกและไก่ชน
ช่วยพลิกกลับดิน นำดินด้านล่างขึ้นมาด้านบนโดยการกินดินที่มีแร่ธาตุบริเวณด้านล่างและถ่ายมูลบริเวณผิวดินด้านบนช่วยให้เกิดการผสมคลุกเคล้าแร่ธาตุในดินนำแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ต่อพืชในชั้นใต้ดินขึ้นมาด้านบนให้พืชดูดนำไปใช้ได้ ช่วยย่อยสลายสารอินทรีย์ในดิน ซากพืช ซากสัตว์ และอินทรียวัตถุต่างๆ ทำให้ธาตุต่างๆ อยู่
ในรูปที่เป็นประโยชน์ต่อพืช เช่น ไนโตรเจน ในรูปแอมโมเนียและไนเตรท และอีกกลายชนิด รวมทั้งสารควบคุมการเจริญเติบโตของพืชและวิตามิน จะถูกปลอดปล่อยออกมาด้วย
ช่วยเพิ่มและแพร่กระจายจุลินทรีย์ในดินที่มีประโยชน์ต่อพืช เช่น ไรโซเบียม ไมคอร์ไรซาในบริเวณรากพืช
การชอนไชของไส้เดือนดิน ทำให้ดินร่วนซุย การถ่ายเทน้ำและอากาศดี ดินอุ้มน้ำได้ดีขึ้นเพิ่มช่องว่างในดินทำให้รากพืช ชอนไชได้ดี
มูลไส้เดือน เต็มไปด้วยสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่มีประโยชน์จำนวนมหาศาล ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้นไม้ของท่านต้องการ เมื่อผสมมูลไส้เดือนในปริมาณเล็กน้อยกับวัสดุที่จะใช้ปลูก ได้แก่ ดินผสมหรือดินในอัตราส่วน 1:4 (มูลไส้เดือน:วัสดุที่จะใช้ปลูก) ก็จะได้มูลไส้เดือนที่อุดมสมบูรณ์ ทั้งใช้ได้ทันทีและเก็บไว้ได้นาน ซึ่งเมื่อใช้จะสร้างโอเอซิสหรือรักษาความชื้นที่เหมาะสำหรับการทำงานของแบคทีเรียรับผิดชอบสำหรับการย่อยสลายสารชีวภาพแปรรูปเป็นสาร อาหารที่จำเป็นสำหรับพืช ผลผลิตจากการเลี้ยงไส้เดือนสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในระบบเกษตรได้หลากหลาย
ไส้เดือนสายพันธุ์ที่เหมาะสมกับการนำมาเลี้ยงเพื่อผลิต มูลไส้เดือน
ไส้เดือน AF จะเป็นไส้เดือนสายพันธุ์ที่เหมาะสมกับการนำมาเลี้ยงเพื่อผลิตมูลไส้เดือน หรือขยายพันธ์ได้มากที่สุด ลักษณะเด่นของเขาคือ จะกินเก่ง กินเร็ว ขยายพันธ์ได้เร็ว เหมาะสมกับอุณหภูมิทั่วไปของแต่ละท้องที่ของประเทศได้ดี จะไม่จำเป็นต้องอยู่ในพื้นที่ที่แฉะหรือความชื้นที่เยอะมาก จึงทำให้สามารถคัดแยกได้ง่าย อุปนิสัยการกินก็จะกินจากชั้นบนลงสู่ชั้นล่าง
ดีจริงฟาร์ม เลี้ยงไส้เดือน AF ด้วยขี้วัวนม
ดีจริงฟาร์ม เลี้ยงไส้เดือน AF ด้วยขี้วัวนมเพื่อเก็บมูลไส้เดือนและน้ำหมักไส้เดือนมาทำเป็นปุ๋ยอินทรีย์ จำหน่ายให้กับผู้รักต้นไม้ รักธรรมชาติและต้องการรักษาสิ่งแวดล้อมให้น่าอยู่ ปกป้องดินไม่ให้มีสภาพโครงสร้างแน่นเข็ง และช่วยเติมอินทรียวัตถุในเนื้อดิน ช่วยให้ดินร่วนซุย รากพืชสามารถแพร่ขยายได้กว้าง มูลไส้เดือนดินจะมีสารประกอบของกรดฮิวมิคซึ่งเป็นตัวกักเก็บธาตุอาหาร ที่จำเป็นต่อพืชหลายชนิด เช่น ฟอสฟอรัส (P) โพแทสเซียม (K) แคลเซียม (Ca) เหล็ก (Fe) และทองแดง (Cu) ซึ่งธาตุอาหารเหล่านี้จะถูกเก็บอยู่ในโมเลกุลของกรดฮิวมิค อยู่ในรูปพร้อมใช้ และจะถูกปลดปล่อยออกมาเมื่อพืชต้องการ
น้ำ แร่ธาตุ จุลินทรีย์ แสงแดด อากาศ ย่อมสอดคล้องกัน น้ำจะดี น้ำจะเหมาะสม สิ่งมีชีวิตในน้ำจะเกิด
ไส้เดือนได้สร้างจุลินทรีย์ เพื่อการดำรงชีวิต ทั้งในดินและทางน้ำ แบคทีเรีย (bacteria) จะไปย่อยสลายแร่ธาตุกับซากอินทรีย์ในน้ำ จับคู่กับแสงยามเช้าที่เหมาะสม ให้กลายเป็นแพลงตอนพืช
แบคทีเรียในระบบย่อยอาหารของไส้เดือนจะผลิตตัวควบคุมการเติบโตของพืชและฮอร์โมนเพิ่มเติมที่รับผิดชอบสำหรับการเร่งเซลล์พืชให้ขยายและแบ่งตัว ซึ่งมีถึง 10,000 เท่าในมูลไส้เดือนมากกว่าในดินผสมทั่วไป มูลไส้เดือนจะมีความสมบูรณ์ที่ลงตัวระหว่างสารชีวภาพและช่องว่างอากาศ ซึ่งเป็นความสมดุลที่เหมาะที่จะให้รากพืชเปราะบางชอนไชลงไปได้อย่างง่ายดายเพื่อหาสารอาหารและน้ำ ยิ่งรากมีมากเท่าไหร่ พืชก็จะสามารถรวบรวมอาหารและน้ำได้มากขึ้นเท่านั้นและก็จะสุขภาพดีขึ้นด้วย ต้นไม้ที่ปลูกในกระถางนานๆ ปุ๋ยมูลไส้เดือนจะไม่ทำให้ดินแข็ง จึงสามารถยืดระยะเวลาการปลูกออกไปได้ โดยไม่ต้องเปลี่ยนกระถาง ปลอดสารเคมี 100% ไม่เป็นพิษต่อคน สัตว์เลี้ยง และสภาพแวดล้อม มูลไส้เดือนดินสามารถช่วยเก็บความชื้นและปลดปล่อยออกมาให้พืชอย่างช้าๆ เมื่อพืชต้องการ ยืดระยะเวลาการให้น้ำแก่พืชได้นานขึ้น มูลไส้เดือนเป็นปุ๋ยเย็นกว่าใช้กับต้นไม้ได้เลย ไม่ทำอันตรายกับต้นไม้ ต่างกับปุ๋ยคอกอื่น ที่ต้องผ่านการหมักก่อนถึงจะนำมาใช้ได้
มูลไส้เดือน AF ของดีจริงฟาร์มไม่มีของแถมที่ไม่พึงประสงค์ จุลินทรีย์จากไส้เดือน เป็นตัวขับเคลื่อนระบบนิเวศน์ที่ได้ดี ล้วนเป็นกลไกลของธรรมชาติ กำลังการผลิตมูลไส้เดือนของดีจริงฟาร์ม สามารถผลิตได้ 1 ตันต่อเดือน ด้วยปณิธานของผู้ผลิตที่ต้องการนำปุ๋ยอินทรีย์ที่ดีที่สุดสู่มือของผู้รักษ์โลก รักษ์สิ่งแวดล้อม สงครามอินทรีย์ คือสิ่งที่สร้างจุลินทรีย์ดีที่เหมาะสมแก่การดำรงชีวิตของพืชและสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ในโลก
ไปที่ร้านค้า -> ดีจริงฟาร์ม
สนใจ ปุ๋ยหมักไส้เดือน ของ ดีจริงฟาร์ม ติดต่อได้ที่
Tel : 093 539 8593
Line : 093 539 8593
Facebook : ดีจริงฟาร์ม เพ็ญสิริ
KCmart Online Team
ผลิตภัณฑ์จากชุมชน และผู้ผลิตในท้องถิ่น รวมตัวกันในนาม โคราช ผลิตภัณฑ์ปลอดภัย (Korat Organic Claster) จำหน่ายสินค้าตรงสู่ผู้บริโภค